SÜNNET ANESTEZİSİ

Yöntem ne olursa olsun, sünnet öncesi mutlaka uyuşturma işlemi, yani anestezi yapılması gerekir. Anestezi işlemi kabaca ikiye ayrılır: genel ve lokal (bölgesel). 

Genel anestezi

Çocuğun ilaçlar yardımıyla tam olarak uyutulmasına genel anestezi denilir. Halk arasında narkoz olarak bilinen genel anestezi de kendi içinde farklı gruplara ayrılır. , Uyutucu bir gaz (genellikle sevorane) koklatılarak yapılan genel anestezi türüne "inhalasyon anestezisi" denir. Bu anestezide verilen uyutucu gaz yardımıyla bilinç bir süre için yok edilir. Böylece çocuk, işlem sırasında ağrı duymaz. "Sedo-analjezi" denilen anestezi türünde ise esas olarak damardan verilen ilaçlarla çocuk uyutulur. "Ketamin anestezisi"nde ise kalçadan yapılan ilaç belirli bir süre çocuğun tepkisiz kalmasını ve ağrı duymamasını sağlar. 

Genel anestezi yöntemlerinden önce çocuk, herhangi bir ameliyata girecekmiş gibi hazırlanır. Yani sünnet öncesi rutin kan tetkikleri yapılır ve anestezi uzmanı tarafından muayene edilir. Çocuğun herhangi bir ilaca karşı alerjisi olup olmadığı, daha önce önemli bir hastalık geçirip geçirmediği sorgulanır. Sünnetten en az 6 saat önce ağızdan alınan tüm katı ve sıvı gıdalar kesilir. Altı saatlik açlığı takiben sünnet işlemi öncesinde damar yolu açılarak serum takılır. Genel anestezi sonrasında 2-3 saat ağızdan gıda verilmez. Çocuğun bilinci tam olarak yerine gelip ağızdan gıda almaya başladıktan sonra evine gönderilebilir.

Genel anestezinin çok nadir de olsa, solunum durması, kalp durması gibi hayati yan etkileri bulunduğu için, ameliyathane ortamında ve anestezi uzmanı tarafından uygulanması gerekir. Genel anestezi uygulanan ameliyathanelerde, kalp atışlarını gösteren kalp monitörü, solunum cihazı (veya ambu), oksijen tüpü ve kalp durmasında kullanılan elektro şok (kardioversiyon) cihazı  bulunması gerekir. 

Lokal (bölgesel) Anestezi


Lokal anestezi veya diğer adıyla bölgesel anestezide çocuk uyutulmaz. Bu anestezi yönteminde sadece pipi uyuşturulur, bilinç etkilenmez. Lokal anestezi öncesi özel bir hazırlık yoktur. Yani, sünnet öncesi çocuğun kan tetkiklerinin yapılması, 6 saat öncesinde aç kalması istenmez. Lokal anestezi tüm hekimler tarafından uygulanabilir. Anestezi uzmanı tarafından veya onun gözetiminde olması gerekmez.

Ben sünnet anestezisinde, bölgesel (lokal) anestezi türü olan “dairesel infiltrasyon yöntemi”ni tercih ediyorum. Bu yöntemde pipi köküne iki noktadan, saat 12 ve 6 hizalarından uyuşturucu madde enjeksiyonu yapıyorum. İlacı pipiye değil, etrafındaki cilt altına yapıp, pipinin etrafına dairesel şekilde yayıyorum. Bu ilaç bölgesel olarak etkili olup sadece pipiyi uyuşturuyor ve çocuğun bilincini kesinlikle etkilemiyor. Anestezi sırasında “insülin enjektörü” denilen ve çok ince uçlu iğneler kullanılıyor. İnsülin enjektörünün uç kalınlığı, bebeklere aşı yapılan iğnelerin ucuyla aynı. Uyuşturma öncesi sürülen krem veya püskürtülen uyuşturucu spreyler sayesinde çocuklar iğne sırasında acı hissetmiyor. Daha doğrusu, iğnenin yapıldığını bile çoğu çocuk fark etmiyor. Ancak, iğneyle yaklaşık 2cm derine inip sinire ulaşıldığında ilaç verilmeye başlandığında, ilacın dokuların arasında yayılmasına bağlı olarak kısa süreli, aşı benzeri bir acı hissediyor. Bu acı yaklaşık 5 saniye sürüyor. İlaç, pipinin altından ve üstünden 2 ayrı noktadan, pipiyi çepeçevre saracak şekilde yapıldığı için çocuğun hissettiği yanma hissinin toplam süresi 10-15 saniyeyi buluyor. Bu süre sonrasında ilaç derhal etkisini göstermeye başlıyor ve acı hissi kayboluyor.

Lokal anestezi sırasında ilacın yol açtığı bu çok kısa süreli yanma hissini ortadan kaldırmak için yıllar içerisinde birçok yüzeyel uyuşturucu denedim. Pipi etrafına sürülen lidokainli uyuşturucu kremler (anestol pomad, emla krem gibi) ve lidokainli spreyleri kullandım. Bu ilaçların etkisi, cilde sürüldükten 15-60 dakika sonra etkisini göstermeye başlar. Ailelere bu kremleri reçete edip nasıl kullanılacağını tarif ediyorum. Ailelere, sünnetten 2 saat önce pipi etrafına kremi sürüp gelmelerini öneriyorum. Çocuklar iğneyi kesinlikle hissetmiyorlar. Ancak derine, yani sinir etrafına ilacı vermeye başlayınca, uyuşturucu kreme rağmen tüm çocuklar acıyı az ya da çok hissederler. İlacın, yağ dokuları arasına girdiğinde verdiği bu acıyı yok etmenin yolu henüz mevcut değildir.

Lokal anestezi yapıldıktan sonra, pipinin tam olarak uyuşması için, çocuğun yaşına göre 15-20 dakika beklemek gerekiyor. Bu sürenin sonunda pipi tam olarak uyuşuyor. Sünnet işlemi sırasında çocuk hiçbir acı hissetmiyor. Küçük çocuklar, strese bağlı olarak bazen ağlıyor, ancak sünnet bitip annesinin kucağına verildiğinde ağlamaları geçiyor. Ailelere hep şunu söylerim: "Çocuğunuzun ağlamayacağını garanti edemem, ancak canının yanmayacağını garanti ederim". 
İlacın uyuşturucu etkisi sünnet sonrası en az 1,5 saat daha devam eder. İlacın etkisi bittikten, yani ortalama 2,5 saat sonra çocuk ağrı hissetmeye başlar. Hissedilen ağrının derecesi, çocuğun ağrı eşiğine göre değişir. Sünnet sonrası çoğunlukla az bir ağrı olurken nadiren fazla ağrı görülebilir. Ancak, uyuşturucunun etkisi geçmeden ağrı kesici ilaçlar başlanır.