Sünnet Derisinin Darlığı (fimozis) ve Pipi iltihabı (balanit)
Sünnet derisi, tıptaki adıyla “prepisyum”un dar olmasına ve geriye doğru sıyrılamamasına “fimozis” deniliyor. Normal şartlarda sünnet derisi geriye doğru kolayca sıyrılıp pipi ucunun tam olarak görülebilmesi gerekiyor. Ancak fimozis durumunda bu deri sıyrılamıyor ve pipi ucu görünmüyor. Bu durumun yol açtığı en önemli sorunlar, çocuğun idrarını rahat yapamaması ve idrar yolu enfeksiyonu. Sünnet derisi darlığı, “balanit” denilen pipi iltihabına da yol açıyor. Sünnet derisinin altındaki salgılar, mikroplar ve ölü hücreler birleşerek “smegma” denilen peynir kırıntısı görünümünde parçacıklar oluşturuyor.
Normal koşullarda smegma, küçük parçalar halinde pipinin ucundan dışarı çıkar. Pipi ucunda smegma birikimini önlemek amacıyla zaman zaman sünnet derisinin geriye sıyrılarak pipi ucunun temizlenmesi gerekiyor. Sağlık açısından bu oldukça önemli. Sünnet derisinin darlığı durumunda bu salgılar pipinin ucunda birikiyor. Sünnet derisi geri sıyrılamadığı için smegma pipi ucunda birikiyor ve zamanla smegma kistleri oluşturuyor. Bu durum pipinin şişmesine, iltihaplanmasına ve hatta idrar yolu enfeksiyonuna yol açıyor. Oldukça rahatsızlık veren fimozis, çocuğun idrar yaparken zorlanmasına yol açtığı gibi pipi ucunda kızarıklık ve kanamaya da sebep oluyor.
Fimozisin en kesin tedavisi sünnet. Bazı hekimler, pipi ucunun açılması işlemini uygulasalar da, eğer uyuşturmadan yapılırsa oldukça acı veriyor. Açma işleminden sonra pipide 3-4 gün süren şişlik ve kızarıklıklar oluyor, çatlaklar oluşuyor. Genellikle bir aya kadar pipinin ucu tekrar daralıyor. Bu nedenle çocuğa bir kez müdahale yapmak, ayni sünnet etmek çok daha akılcı görünüyor. Sünnet öncesi zaten uyuşturma işlemi uygulanacağı için pipi ucu açılırken çocuk acı duymuyor.
Pipi ucunun iltihaplanmasına “balanit” deniliyor ve sünnetsiz çocuklarda görülüyor. Balanitte, pipi şişiyor, özellikle ucunda kızarıklık oluyor ve kanama görülebiliyor. Sünnet sonarsında balanit neredeyse hiç görülmüyor. Balanite yol açan başıca sebep sünnet derisinin dar olması, yani “fimozis”. Bazı küçük erkek çocuklarda görülen bu durumda, pipi ucunda biriken vücut salgıları dışarı çıkamıyor ve içeride birikiyor. Biriken salgılar mikrop üremesini kolaylaştırıyor ve pipi ucu iltihabına veya idrar yolu enfeksiyonuna yol açıyor. Yeni doğan erkek bebeklerde sıklıkla fimozis durumu görülüyor. Ancak bebeğin büyümesiyle bu durum düzelebiliyor. Eğer sünnet derisi gevşemez ve pipi ucundan sıyrılabilecek duruma gelmezse bu çocuklarda iltihaplanmalar görülüyor. Balanit sırasında sünnet derisi ve pipi ucu şişer ve kızarır. Ciddi enfeksiyonlarda pipi ucundan sarı renkte koyu kıvamlı iltihap gelir. Çocuğun idrar yapması zorlaşır, hatta hiç idrar yapamayabilir. Pipi ucundaki iltihap idrar yollarını da etkileyerek idrar yolu enfeksiyona yol açabilir. Hijyenik şartlardaki bozukluk, çocuğun sürekli pipisiyle oynaması veya bağışıklık sistemini zayıflatan durumlarda da balanit görülebiliyor.
Balanit tedavisindeki temel prensip sünnet derisinin gevşetilip pipi ucunu temizlenmesi. Bu nedenle ilk önerilen tedavi yöntemi sıcak oturma banyosu. Çocuğun günde birkaç 15-20 dakika süreyle kez sıcak suya oturtulması gerekiyor. Antibiyotikli merhemler hem enfeksiyonun tedavisine yardımcı oluyor hem de sünnet derisinin gevşemesini sağlıyor. Ciddi enfeksiyonlarda ağızdan antibiyotik kullanmak gerekiyor. Balanitin tedavisinden daha önemlisi olmasını engellemek. Bu nedenle, özellikle pipisinin ucu dar olan erkek çocukların doğduktan sonra en kısa sürede sünnet olması öneriliyor.